Kiedy musisz zgłosić się do KOWR nabywając działkę rolną?

Sposób nabycia nieruchomości rolnej jest zależny od tego, jaka osoba (kto) zamierza nabyć taką nieruchomość, a zatem czy jest to rolnik indywidualny, czy też osoba nieposiadająca takiego statusu (nierolnik).

Kim jest rolnik indywidualny możesz przeczytać tutaj.

Prześledźmy podstawowe zasady regulujące nabycie nieruchomości rolnych w Polsce.

Zasady te nie dotyczą nieruchomości rolnych o powierzchni do 30 arów użytków rolnych. Obrót takimi działkami oparty jest bowiem na zasadach panujących na wolnym rynku.

• Gdy nieruchomość rolną nabywa rolnik indywidualny …

Zasadą jest bowiem, że nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny. Bez spełnienia dodatkowych wymogów, rolnik może nabyć nieruchomość rolną o powierzchni nieprzekraczającej 300 ha użytków rolnych (powierzchnia wszystkich nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego rolnika nie może przekroczyć 300 ha użytków rolnych).

W sytuacji przekroczenia ww. parametru, na nabycie takiej nieruchomości rolnik musi uzyskać zgodę Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (czyli w skrócie KOWR). Od tej zasady istnieją jednak wyjątki.

Co to jest nieruchomość rolna? Możesz przeczytać na blogu (tutaj)

• Gdy nieruchomość rolną nabywa nierolnik …

Nierolnik może nabyć m.in. nieruchomość rolną o powierzchni do 1 ha (może nabyć również nieruchomość rolną w innych przypadkach wskazanych w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, które stanowią wyjątek od zasady, zgodnie z którą nabywcą nieruchomości rolnych może być wyłącznie rolnik indywidualny).

Gdy nierolnik zamierza nabyć nieruchomość rolną o większej powierzchni, a zatem równej lub przekraczającej 1 ha, wcześniej musi uzyskać zgodę Dyrektora Generalnego KOWR na dokonanie takiej transakcji. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki.

Zgodę na nabycie nieruchomości rolnej wydaje Dyrektor Generalny KOWR w drodze decyzji administracyjnej, a zatem decyzji, która może zostać zaskarżona. Zgoda ważna jest przez 1 rok.

Kto może wnioskować o wyrażenie zgody?

• zbywca nieruchomości rolnej,

• osoba fizyczna zamierzająca utworzyć gospodarstwo rodzinne,

• osoba fizyczna zamierzająca powiększyć gospodarstwo rolne,

• uczelnia,

• nabywca nieruchomości rolnej.

Dla każdego z powyżej wymienionych podmiotów, w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego wymienione zostały warunki, które należy spełnić, aby móc wnioskować do Dyrektora Generalnego KOWR o wyrażenie zgody na nabycie nieruchomości rolnej.

Jeśli potrzebujesz pomocy przy sporządzeniu wniosku do Dyrektora Generalnego KOWR o wyrażenie zgody na nabycie nieruchomości rolnej, napisz: biuro@homedom.pl

Gdy nieruchomość rolna (każda tj. zarówno do 1 ha, jak i o większej powierzchni) jest nabywana w drodze sprzedaży, wówczas - co do zasady - zarówno rolnik, jak i nierolnik muszą liczyć się z prawem pierwokupu tejże nieruchomości przez dzierżawcę, a w przypadku, gdy działka nie jest dzierżawiona lub dzierżawca nie zamierza skorzystać z przysługującego mu prawa – z prawem pierwokupu KOWR. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki (np. gdy KOWR wyraził już wcześniej zgodę na nabycie nieruchomości rolnej, wówczas ani dzierżawca, ani KOWR nie mają prawa pierwokupu takiej nieruchomości).

Co to jest prawo pierwokupu? Możesz przeczytać na blogu (tutaj)

Gdy nieruchomość rolna (każda tj. zarówno do 1 ha, jak i o większej powierzchni) jest nabywana w drodze innej umowy, niż umowa sprzedaży (np. umowa darowizny, zamiany), albo np. na podstawie testamentu, orzeczenia sądu, orzeczenia organu administracji publicznej, czy też innej czynności prawnej lub zdarzenia prawnego, wówczas - co do zasady - zarówno rolnik, jak i nierolnik muszą liczyć się z prawem jej nabycia przysługującym KOWR. KOWR może złożyć oświadczenie o nabyciu takiej nieruchomości za zapłatą jej ceny. Od tej zasady również istnieje kilka wyjątków (np. gdy do nabycia nieruchomości rolnej dochodzi za uprzednio wyrażoną zgodą KOWR).

Co do zasady, każdy nabywca nieruchomości rolnej, a zatem zarówno rolnik, jak i nierolnik, ma obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabywana nieruchomość rolna przez okres 5 lat od dnia jej nabycia oraz przez ten okres obowiązuje go zakaz zbycia lub oddania w posiadanie ww. nieruchomości. Od powyższej zasady istnieją jednak wyjątki (np. w przypadku nieruchomości rolnej nabytej przez zasiedzenie, czy w przypadku nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszych niż 1 ha położonych w granicach administracyjnych miasta). W innych przypadkach można zawnioskować do Dyrektora Generalnego KOWR o wyrażenie zgody na wcześniejsze zbycie nieruchomości rolnej lub oddanie jej w posiadanie innej osobie.

Jak rozumieć obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz zakaz zbycia/oddania w posiadanie nieruchomości rolnej? Możesz przeczytać na blogu (tutaj)

Pamiętaj! Nabycie nieruchomości rolnej niezgodnie z przepisami określonymi w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego jest nieważne.

Oto główne zasady obrazujące schemat nabywania nieruchomości rolnych w Polsce. Poszczególne wyjątki od tych zasad postaram się przybliżyć w kolejnych postach.

Serdecznie zapraszam:)

Alicja Wodka

--

r.pr. Alicja Wodka

Stan prawny aktualny na dzień: 18/01/2024 r.

Jeśli nie znajdujesz odpowiedzi na nurtujące pytanie w powyższym zakresie, napisz wiadomość mailową na adres: biuro@homedom.pl lub skorzystaj z formularza kontaktowego zamieszczonego na stronie głównej.